
ความพยายามก่อตั้งสหภาพแรงงานของลูกจ้างร้านกาแฟสตาร์บัคส์ในสหรัฐฯ กำลังเป็นที่จับตากันอย่างยิ่ง การรณรงค์นั้นเริ่มตั้งแต่ปลายปีที่ผ่านมา จนกระทั่งขณะนี้ มีร้านสาขาสตาร์บัคส์ 5 แห่ง ในเมืองบัฟฟาโล รัฐนิวยอร์ก และอีกหนึ่งแห่งในเมืองเมซ่า รัฐแอริโซนา รวมทั้งหมด 6 สาขา สามารถจัดตั้งสหภาพแรงงานได้สำเร็จอย่างเป็นทางการแล้ว ขณะที่มีอีกหนึ่งสาขาในเมืองบัฟฟาโลที่เพิ่งพ่ายแพ้โหวตไป
ชัยชนะของร้านสาขาทั้งหกแห่งนั้น ถือว่าเป็นความสำเร็จครั้งแรก หลังจากลูกจ้างร้านกาแฟดังต่อสู้เรื่องนี้กันมาตั้งแต่ทศวรรษที่ 1980 จนเป็นที่ทราบกันดีว่า บริษัทสตาร์บัคส์ซึ่งก่อตั้งในปี 1971 คัดค้านการจัดตั้งสหภาพแรงงานมาโดยตลอด
1. ลูกจ้างร้านสตาร์บัคส์ในเมืองซีแอตเทิล บ้านเกิดของเชนกาแฟชื่อดัง จัดตั้งสหภาพแรงงานสำเร็จ
หลังการรณรงค์ครั้งใหญ่ของบรรดาลูกจ้างร้านกาแฟชื่อดังทั่วสหรัฐฯ จนกระทั่งในเดือนธันวาคม 2021 พนักงานร้านสตาร์บัคส์สาขา Broadway and Denny ได้ลงมติจัดตั้งสหภาพแรงงานของตนเองสำเร็จ ด้วยคะแนนเสียงเป็นเอกฉันท์ 9 ต่อ 0 หลังยื่นเรื่องขอจัดตั้งสหภาพฯ เป็นทางการ และนับเป็นร้านกาแฟสตาร์บัคส์สาขาที่ 7 แล้ว ที่ก่อตั้งสหภาพแรงงานได้สำเร็จ
ร้านกาแฟสตาร์บัคส์สาขานี้ ตั้งอยู่ใกล้บ้านของซีอีโอ Howard Schultz และยังอยู่ไม่ห่างจากสำนักงานใหญ่สตาร์บัคส์ในตัวเมืองซีแอตเทิล ซึ่งใช้เวลาเดินทางโดยรถยนต์เพียง 10 นาทีเท่านั้น
ความเคลื่อนไหวของพนักงานที่กำลังรวมตัวกันจัดตั้งสหภาพแรงงานนั้น เกิดขึ้นพร้อมกับที่ Schultz กลับเข้ามารับตำแหน่งซีอีโอชั่วคราวพอดี ทางพนักงานกล่าวว่า เขาถูกเรียกตัวกลับมารับตำแหน่งเพื่อจัดการกับสหภาพแรงงานโดยเฉพาะ
ก่อนหน้านี้ ในทศวรรษที่ 1980 ลูกจ้างร้านสาขาและพนักงานในโรงคั่วเมล็ดกาแฟหลายแห่ง เคยรวมตัวกันจัดตั้งสหภาพแรงงานมาแล้ว แต่ก็ถูกถอนใบอนุญาตไปในทศวรรษที่ 1990 ในขณะที่ Schultz เป็นผู้นำบริษัท เขาชี้แจงในบันทึกส่วนตัวว่า การก่อตั้งสหภาพแรงงานถือเป็นการหักหน้า และกระทบต่อภาวะความเป็นผู้นำของเขา
โดยล่าสุด สหภาพแรงงานร้านกาแฟสตาร์บัคส์ (Starbucks Workers United) ในสหรัฐฯ ประกาศว่า พนักงานประจำร้านสาขาของสตาร์บัคส์ได้ยื่นเรื่องขอจัดตั้งสหภาพแรงงานแล้วรวม 150 แห่ง ล่าสุดร้านสาขาที่ 150 ได้แก่ ร้านในย่านเวสต์มอร์แลนด์ เมืองพอร์ตแลนด์ รัฐโอเรกอน ทั้งนี้เมื่อสิ้นเดือนกุมภาพันธ์ 2022 มีร้านกาแฟสตาร์บัคส์ยื่นจัดตั้งสหภาพแรงงานเพียง 100 แห่งเท่านั้น นั่นหมายความว่าในช่วงเดือนมีนาคมที่ผ่านมา มีร้านสาขาสตาร์บัคส์ยื่นขอจัดตั้งสหภาพแรงงานเกือบวันละสองสาขา
2. ได้ร้องเรียนต่อคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์แห่งชาติ (NLRB)
ในช่วงเดือนที่ผ่านมา Starbucks Workers United ได้ร้องเรียนต่อคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์แห่งชาติ (NLRB) กว่า 20 เรื่อง โดยกล่าวหาว่า บริษัทพยายามใช้มาตรการต่างๆ แบบละเมิดกฎหมายเพื่อทำลายสหภาพแรงงาน เช่น บีบบังคับพนักงานให้ต่อต้านสหภาพ ไปจนถึงไล่หัวหน้าสหภาพฯ ออกจากงาน แล้วยังห้ามมิให้ลูกจ้างพูดคุยกับนักข่าวอีกด้วย
สหภาพแรงงานยังกล่าวว่า จากการสำรวจลูกจ้างที่เป็นคนของสหภาพแรงงาน พบว่าบางคนถูกลดชั่วโมงการทำงานประจำสัปดาห์ลง ตั้งแต่ 2 ถึง 15 ชั่วโมง ซึ่งส่งผลกระทบต่อสถานะทางการเงินของพนักงาน และอาจทำให้พวกเขาไม่ได้รับสิทธิและผลประโยชน์บางประการ เช่น สวัสดิการด้านสุขภาพ สหภาพแรงงานจึงขอให้คณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์ฯ ออกคำสั่งห้ามบริษัทมิให้ลดชั่วโมงทำงานของพนักงานทั่วประเทศ
ในเบื้องต้น บริษัทสตาร์บัคส์ต้องพ่ายแพ้แก่สหภาพแรงงานในทางกฎหมายไปแล้ว หลังคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์ฯ ระบุว่า บริษัทได้ไล่ออกและพักงานพนักงานสองรายในเมืองฟีนิกซ์ รัฐแอริโซนา อย่างผิดกฎหมาย และหากเรื่องถึงศาล แล้วผู้พิพากษาตัดสินว่าสตาร์บัคส์ทำผิดกฎหมาย บริษัทจะต้องจ่ายเงินชดเชยให้แก่พนักงานที่ถูกปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรมอีกด้วย
3. “วุฒิสมาชิก” ร่อนจดหมายเตือนสติซีอีโอสตาร์บัคส์
Bernie Sanders สมาชิกวุฒิสภาสหรัฐฯ จากรัฐเวอร์มอนต์ ได้ส่งจดหมายถึงซีอีโอ Howard Schultz เรียกร้องให้เขาและบริษัทเปลี่ยนความคิดและยอมรับสิทธิในการจัดตั้งสหภาพแรงงาน เขาอ้างถึงข้อร้องเรียนที่มีต่อคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์แห่งชาติ (NLRB) ล่าสุดว่า บริษัทสตาร์บัคส์ได้กลั่นแกล้งพนักงานสองรายในฟิลาเดลเฟียอย่างไม่เป็นธรรม หลังพวกเขาพยายามรวมกลุ่มจัดตั้งสหภาพฯ และยังมีส่วนละเมิดและข่มขู่ลูกจ้างที่สนับสนุนสหภาพแรงงานในเมืองฟีนิกซ์ รัฐแอริโซนาอีกด้วย
ฝ่ายบริษัทได้ปฏิเสธว่า มิได้ปฏิบัติกับพนักงานอย่างไม่เหมาะสมใดๆ และย้ำด้วยว่า บริษัทเคารพผลการโหวตเพื่อจัดตั้งสหภาพ ส่วนเหตุที่บริษัทดำเนินมาตรการต่างๆ กับลูกจ้าง ก็เพราะพวกเขาทำผิดกฎระเบียบหรือนโยบายของบริษัทที่ระบุไว้อย่างชัดเจน
“เรารู้สึกเป็นเกียรติที่ได้เดินตามกระบวนการที่ NLRB กำหนดไว้ และพร้อมสนับสนุนให้พี่น้องของเราใช้สิทธิ์ออกเสียงลงคะแนนและแสดงความคิดเห็นของพวกเขาเอง”
โฆษกของสตาร์บัคส์ระบุ
สตาร์บัคส์ยังกล่าวอีกว่า บริษัทให้ค่าตอบแทนและสวัสดิการกับพนักงานเหนือกว่าบริษัทอื่นๆ จนอัตราการลาออกต่ำกว่าคู่แข่งในธุรกิจบริการอาหารหลายราย ซึ่งรวมถึงการคุ้มครองสุขภาพสำหรับผู้ที่ทำงานล่วงเวลา และเงินชดเชยเพื่อเป็นค่าเล่าเรียนในสถาบันการศึกษา
ทั้งนี้ในรอบ 18 เดือนที่ผ่านมา บริษัทได้ขึ้นค่าจ้างสองครั้ง และเมื่อเดือนตุลาคมปีก่อน บริษัทได้เพิ่มค่าจ้างให้กับบาริสต้าอย่างน้อยชั่วโมงละ 15 เหรียญ โดยพนักงานรายชั่วโมงส่วนใหญ่มีรายได้เฉลี่ยเกือบชั่วโมงละ 17 เหรียญในซัมเมอร์นี้ จนกระทั่งบริษัทมีลูกค้าขาประจำสูงสุดในกลุ่มธุรกิจบริการอาหาร
4. ลูกจ้างสตาร์บัคส์เริ่มสไตร์ค!
กระทั่งเมื่อ 15 เม.ย. ที่ผ่านมา พนักงานสตาร์บัคส์หลายสาขาทั่วสหรัฐฯ เริ่มต้นประท้วงตอบโต้นายจ้างกันบ้างแล้ว หลังบริษัทแสดงท่าทีตอบโต้การก่อตั้งสหภาพแรงงานอย่างแข็งกร้าวขึ้นเรื่อยๆ
คนงานในร้านสาขาสองแห่งที่ 5th and Pike และ Eastlake Avenue ในเมืองซีแอตเทิลเดินออกจากร้านในเวลางานเมื่อวันศุกร์ เพื่อประท้วงตอบโต้บริษัทที่ขัดขวางการก่อตั้งสหภาพแรงงานของบริษัท ส่วนทางด้านสหภาพแรงงาน Starbucks Workers United กล่าวว่า บริษัทกำลังวางนโยบายตอบโต้ลูกจ้างที่สนับสนุนสหภาพฯ รวมทั้งหั่นชั่วโมงการทำงานให้ลดลง ทั้งที่บริษัทยังได้กำไร
Natalie Mattera บาริสต้าแห่ง Eastlake กล่าวว่า เราเห็นความเอื้ออาทรที่บริษัทแสดงต่อบริษัทคู่ค้าแล้ว ก็รู้สึกท้อใจเป็นอย่างยิ่ง ที่เขาพยายามปิดปากเรา ทั้งที่เราคือหัวใจของบริษัท และสมควรได้รับการปฏิบัติอย่างเอื้ออาทรเช่นเดียวกัน
โดย Starbucks Workers United ได้ยื่นฟ้องบริษัทฐานใช้แรงงานอย่างไม่เป็นธรรมต่อสำนักงานคณะกรรมการสมานฉันท์แรงงานแห่งชาติ (NLRB) เนื่องด้วยบริษัทภายใต้ความรับผิดชอบของชูลทซ์ กำลังบั่นทอนการก่อตั้งสหภาพแรงงานอย่างรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ นอกจากการไล่ลูกจ้างออกจากงานแล้ว บริษัทยังเริ่มวางใบปลิวไว้ในร้านเพื่อให้ข้อมูลที่มีเนื้อหาต่อต้านสหภาพแรงงานอีกด้วย
ปัจจุบันบริษัทสตาร์บัคส์กำลังเผชิญปัญหาทางกฎหมายว่าด้วย NLRB เนื่องจากคณะกรรมการฯ พบว่า ทางบริษัทละเมิดกฎหมายแรงงานของประเทศหลายต่อหลายครั้ง ในระหว่างการรณรงค์ก่อตั้งสหภาพแรงงานของลูกจ้าง ล่าสุด NLRB ยังพบว่า บริษัทเลิกจ้างผู้ขอจัดตั้งสหภาพแรงงานเจ็ดคนในเมืองเมมฟิสต์ รัฐเทนเนสซีอย่างผิดกฎหมาย
ภาพ : pexels.com
ข้อมูล :
- https://truthout.org/articles/starbucks-workers-unanimously-vote-to-form-union-in-seattle-companys-hometown/
- https://www.instagram.com/starbuckscapitolhill/
- https://www.starbucks.com/store-locator/store/1021033/broadway-denny-way-101-broadway-east-seattle-wa-981026067-us
- https://truthout.org/articles/starbucks-workers-have-now-filed-to-unionize-at-over-150-locations/
- https://edition.cnn.com/2022/03/22/business/starbucks-union-vote-seattle/index.html
- https://en.wikipedia.org/wiki/Starbucks_unions