ทำไมเราถึงโพสต์? : โซเชียลมีเดียสำคัญต่อมนุษย์ทำงานอย่างไร

โซเชียลมีเดียกลายเป็นเครื่องมือสร้างเครือข่ายความสัมพันธ์ด้านตลาดแรงงานที่กว้างใหญ่ไพศาล ทั้งยังเป็นเสมือนสมุดคู่มือที่ช่วยแนะนำให้มนุษย์ทำงานอย่างเรารู้วิธี/หาวิธีปฏิบัติตัวต่อเพื่อนร่วมงานและหัวหน้างานได้อีกด้วย 

การเข้าสู่ตลาดแรงงานเป็นสถานการณ์ใหม่สำหรับหนุ่มสาวที่เพิ่งสำเร็จการศึกษา จึงเกิดคำถามในหัวมากมายว่า ควรสมัครงานช่องทางไหน? สัมภาษณ์อย่างไรให้ได้งาน? แต่งตัวสไตล์ไหนไปทำงานดี? ควรปฏิบัติตัวอย่างไรในสถานที่ทำงาน? แล้วในยุคที่ภาวะเศรษฐกิจฝืดเคืองเช่นนี้มีอาชีพเดียวคงไม่พอใช่ไหม? ข้อข้องใจเหล่านี้ ถ้าเป็นช่วงทศวรรษ 2500 หนุ่มสาวสามารถหาคำตอบได้จากการอ่าน หรือเขียนจดหมายปรึกษาผู้มีความรู้ผ่านคอลัมน์ในนิตยสาร แต่ในปัจจุบัน โซเชียลมีเดียเข้ามามีบทบาทในการสร้างการรับรู้ให้แก่ผู้คนตามสถานการณ์ที่กำลังเปลี่ยนแปลงไป จึงกลายเป็นเครื่องมือสร้างเครือข่ายความสัมพันธ์ด้านตลาดแรงงานที่กว้างใหญ่ไพศาล รวมทั้งยังเป็นเสมือนสมุดคู่มือที่ช่วยแนะนำให้หนุ่มสาวปฏิบัติตัวต่อเพื่อนร่วมงานและหัวหน้างานได้อย่างราบรื่นด้วยเช่นกัน

โซเชียลมีเดียช่วยให้คนหางานได้อย่างไร? 

ที่ผ่านมาเรามักพยายามหางานผ่านเครือข่ายครอบครัวและสังคมของตนเอง แต่ปัจจุบันโซเชียลมีเดียกลายเป็นพื้นที่สำคัญที่ให้ผู้คนมีโอกาสด้านการงานมากขึ้น เช่น  ใน Facebook มีเพจหางานที่มีผู้ติดตามหลักแสน อย่าง ‘หางาน Part time/Full Time/Freelance’ และ ‘หางานราชการและหางานรัฐวิสาหกิจ’ เพจเหล่านี้ไม่ได้ทำหน้าที่เป็นสื่อประชาสัมพันธ์รับสมัครงานแก่ผู้คนเท่านั้น แต่ยังเป็นพื้นที่สาธารณะที่ให้เราแชร์ประสบการณ์ทำงานและสนทนาเรื่องงานกับคนที่สนใจอีกด้วย 

โซเชียลมีเดียยังเป็นพื้นที่สนามซ้อมและแสดงทักษะวิชาชีพของเราด้วยการโพสต์ภาพและวิดีโองานฝีมือของตนเองอย่างสม่ำเสมอ เช่น ภาพวาด ภาพถ่าย การทำอาหาร และการเล่นดนตรี ฯลฯ ทำให้เราได้ขยายโอกาสด้านการงานมากขึ้นจากสังคมแคบๆ รอบตัวเรา สู่โลกที่ไร้พรมแดนบนโซเชียลมีเดีย และการโพสต์ยังมีบทบาทอย่างมากในการสร้างและส่งเสริมภาพลักษณ์ของเราให้เป็นผู้มีทักษะและภูมิปัญญาความรู้ คงปฏิเสธไม่ได้ว่าโซเชียลมีเดียปรับเปลี่ยนเราจากผู้บริโภคสู่การเป็นผู้ผลิตสื่อด้วยตนเองโดยไม่จำเป็นต้องพึ่งพาสื่อกระแสหลัก และการโพสต์เกี่ยวกับทักษะฝีมือของตนเองจะกลายเป็นต้นทุนทางสังคมและวัฒนธรรมให้กับเราในวันข้างหน้าอีกด้วย 

ความสัมพันธ์ระหว่างเพื่อนและครอบครัวยังช่วยเพิ่มโอกาสในการหางานด้วยเช่นกัน เมื่อมีบริษัทหรือเพจหางานโพสต์รับสมัครงาน เรามักจะเห็นข้อความในลักษณะแท็ก (Tag) ชื่อเพื่อนที่ตรงตามคุณสมบัติ หรืออาจส่งข้อมูลให้กันในข้อความส่วนตัว การโพสต์หาเพื่อนเช่นนี้ ไม่ได้เป็นแค่การเพิ่มโอกาสด้านการงานและแหล่งรายได้ใหม่ให้เรา หากยังแสดงให้เห็นถึงมิตรภาพ ความห่วงใย และการแบ่งปันโอกาสของเพื่อนหรือเครือญาติที่โพสต์ถึงเรา โซเชียลมีเดียจึงกลายเป็นพื้นที่สร้างความสัมพันธ์ระหว่างเพื่อนกับเพื่อน ญาติมิตร และครอบครัวด้วย 

ปัจจุบันเราประสบปัญหาด้านเศรษฐกิจอย่างรุนแรง เนื่องจากวิกฤตโควิด สงคราม และการเมืองภายในและต่างประเทศ สถานการณ์ดังกล่าวทำให้เราต้องหาอาชีพเสริมเพื่อเพิ่มรายได้เลี้ยงดูครอบครัว โซเชียลมีเดียกลายเป็นเครื่องมือทำธุรกิจค้าขายและเพิ่มทักษะใหม่ๆ ได้ เช่น การค้าขายออนไลน์แบบ ‘พิมรี่พาย’ ที่สามารถพัฒนาเป็นธุรกิจหลัก, เรียนภาษาอังกฤษกับ ‘ครูปุ้ม’ ใน Tiktok และ Facebook และเรียนทำอาหารกับแม่โอ๋ ‘สอนลูกทําอาหาร’ ใน Youtube เป็นต้น โซเชียลมีเดียทำให้การเรียนรู้มีความหลากหลายพอที่จะตอบสนองกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไป และเกิดเครือข่ายการเรียนรู้ที่ไม่ได้จำกัดอยู่แค่สถาบันการศึกษา แต่อยู่ทั่วไปในชีวิตประจำวันของเรา 

โซเชียลมีเดียเป็นที่ปรึกษาชีวิตและการทำงานอย่างไร?

การเข้าทำงานในสถานที่ใหม่ นำมาซึ่งความวิตกกังวลเกี่ยวกับการปฏิบัติตัว การแต่งตัว และการสร้างความสนิทสนมกับเพื่อนร่วมงาน โซเชียลมีเดียคือพื้นที่เตรียมความพร้อมและสามารถหาคำแนะนำในการแก้ปัญหาเหล่านี้ได้ เราพบว่ามีแพลตฟอร์มมากมายที่แนะนำการเข้าสังคมกับเพื่อนร่วมงาน อาทิ THE STANDARD PODCAST ที่พูดถึงเรื่อง จะทำอย่างไรให้เพื่อนร่วมงานเปิดใจ? หากเพื่อนร่วมงานไม่น่ารักจะรับมืออย่างไรดี? ถ้าเพิ่งทำงานที่ใหม่เราเป็นตัวของตัวเองได้แค่ไหน? หรือช่องยูทูป ‘WEARTOWORKSTYLE’, ‘Kirari TV’ และ ‘Zellfie’ ที่สอนการแต่งตัวไปทำงานในสไตล์มินิมอล ดูแพง และเป็นทางการได้ เป็นต้น 

ภายใต้กระแสทางสังคมและวัฒนธรรมที่เปลี่ยนไปอย่างรวดเร็วนี้ โซเชียลมีเดียจึงเป็นเสมือนสมุดคู่มือแนะนำให้เราได้สร้างความสัมพันธ์ใกล้ชิดสนิทสนมกับเพื่อนร่วมงานได้อย่างราบรื่น

อีกด้านหนึ่ง เรารับรู้กันอยู่แล้วว่าโซเชียลมีเดียก็อาจมีผลกระทบกับการทำงาน ทำให้ไม่มีสมาธิ และขาดปฏิสัมพันธ์ในที่ทำงานได้ นั่นคือการรับรู้ในเชิงผลกระทบ แต่ถ้าเรามองประโยชน์ของโซเชียลมีเดียในความหมายเชิงการแบ่งปันข้อมูล เช่น การโพสต์ข่าวดราม่า ดาราที่ตนชื่นชอบ ไลฟ์สไตล์การท่องเที่ยว การแต่งตัว รวมถึงชีวิตส่วนตัวและครอบครัว ผลคืออาจทำให้เกิดบทสนทนากับเพื่อนร่วมงานเพื่อคลายความน่าเบื่อระหว่างวันทำงาน 

การโพสต์ทำให้เกิดความรู้สึกสนิทสนมกันมากขึ้น แต่อย่างไรก็ตาม เพื่อไม่ให้ล่วงเกินความเป็นส่วนตัว ผู้คนก็มีวิธีจัดการโดยการแบ่งบทบาทของโซเชียลมีเดียให้สอดคล้องกับพฤติกรรม เช่น Facebook โพสต์เกี่ยวกับข่าวสารบ้านเมือง Instagram โพสต์เรื่องชีวิตประจำวัน และ Twitter โพสต์ความเห็นทางการเมืองและแสดงอารมณ์ความรู้สึกของตนเอง เป็นต้น 

ทำไมการโพสต์เรื่องความสามารถของตนเองและความรู้เกี่ยวกับงานจึงสำคัญกับเรา? 

เพราะโซเชียลมีเดียเป็นพื้นที่ในการสร้างเครือข่ายความสัมพันธ์ด้านแรงงานที่ไร้พรมแดน ทำให้เรามีโอกาสแสดงฝีมือเพื่อสั่งสมต้นทุนทางสังคม และโซเชียลมีเดียยังเป็นเสมือนสมุดคู่มือ แนะนำแนวทางการแก้ปัญหาทั้งเรื่องความสัมพันธ์กับเพื่อนร่วมงานและเรื่องภาพลักษณ์ของตนเอง  

ภาพจาก : Pexels.com, Ron Lach จาก Pexel, SLAYTINA จาก Pexels, Teddy Yang จาก Pexels, mikoto.raw Photographer จาก Pexels

ข้อมูล : 

• ไชยรัตน์ เจริญสินโอฬาร. (2561). อำนาจไร้พรมแดน : ภาษา วาทกรรม ชีวิตประจำวันและโลกที่เปลี่ยนแปลง. กรุงเทพฯ : วิภาษา.
• Daniel Miller. (2562). Why we post: ส่องวัฒนธรรมโซเซียลมีเดียผ่านมานุษยวิทยาดิจิทัล = How the world changed social media. กรุงเทพฯ : บุ๊คสเคป. 
• นิธิ เอียวศรีวงศ์. อานุภาพของโซเชียลและเทคโนโลยี. สืบค้น 19 มีนาคม 2565, จาก https://www.matichon.
  co.th/article/news_1458721
• นิธิ เอียวศรีวงศ์. เสรีภาพออนไลน์. สืบค้น 19 มีนาคม 2565, จาก https://www.matichonweekly.com
  /column/article_135866
• นิธิ เอียวศรีวงศ์. วนลูปปฏิรูปการศึกษา. สืบค้น 20 มีนาคม 2565, จาก www.matichon.co.th/article/new
  s_1122443
• หางาน Part time/Full Time/Freelance. สืบค้น 21 มีนาคม 2565, จาก https://web.facebook.com/grou
  ps/1398777717077976
• สอนลูกทําอาหาร. สืบค้น 21 มีนาคม 2565, จาก https://www.youtube.com/channel/UC1LzUtV7ZoLcUu
  vpK1iBUwg
• Krupumcu. สืบค้น 20 มีนาคม 2565, จาก https://www.tiktok.com/@krupumcu
• The standard podcast. สืบค้น 20 มีนาคม 2565, จาก https://thestandard.co/podcast/
• Kirari TV. สืบค้น 20 มีนาคม 2565, จาก https://www.youtube.com/c/KirariTV
• WEARTOWORKSTYLE. สืบค้น 20 มีนาคม 2565, จาก https://www.youtube.com/channel/UC7tgfXjrGo
  VlbvKFxoBuvMg
• Zellfie. สืบค้น 20 มีนาคม 2565, จาก https://www.youtube.com/watch?v=DldvS0btjFc